ROZDZIAŁ II
CZŁONKOSTWO ZWIĄZKU
Zasady ogólne
§ 8
- Członkostwo w Związku możliwe jest tylko poprzez przynależność do organizacji zakładowej lub międzyzakładowej – z zastrzeżeniem postanowień § 10 ust. 4. W przypadku osób będących w stosunku pracy, członkostwo w Związku może być realizowane tylko poprzez przynależność do organizacji zakładowej lub międzyzakładowej działającej u pracodawcy, u którego ta osoba jest zatrudniona.
- Każdy członek Związku może należeć wyłącznie do jednej organizacji zakładowej lub międzyzakładowej, niezależnie od liczby tytułów uprawniających do członkostwa w Związku.
- Członek Związku nie może należeć do innego związku zawodowego zarejestrowanego w Polsce. Nie dotyczy to przynależności do NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”.
Nabycie członkostwa
§ 9
- Członkostwo Związku nabywa się:
- z chwilą rejestracji organizacji zakładowej lub międzyzakładowej, na podstawie uchwały o utworzeniu organizacji, członkostwo nabywają osoby podejmujące tę uchwałę,
- z chwilą przyjęcia deklaracji członkowskiej uchwalą komisji zakładowej lub międzyzakładowej. Komisja zakładowa lub międzyzakładowa podejmuje uchwałę w sprawie przyjęcia lub odmowy przyjęcia w poczet członków organizacji zakładowej lub międzyzakładowej, której jest władzą, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od daty założenia deklaracji przez kandydata na członka. Odmowa przyjęcia w poczet członków wymaga pisemnego uzasadnienia.
- Komisja zakładowa lub międzyzakładowa może scedować uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, na komisję wydziałową, oddziałową lub podzakładową, a także na prezydium komisji zakładowej lub międzyzakładowej, jeżeli takie zostało utworzone.
- Od uchwały odmawiającej przyjęcia do Związku przysługuje prawo wniesienia odwołania do zakładowego zebrania członków lub delegatów, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia jej doręczenia. Zakładowe zebranie członków lub delegatów powinno rozpatrzyć odwołanie, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia jego wniesienia. Od decyzji odmowy przyjęcia w poczet członków Związku kandydatowi na członka przysługuje prawo wniesienia odwołania do zarządu regionu w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia otrzymania od zakładowego zebrania członków lub delegatów pisemnej uchwały wraz z uzasadnieniem w tej sprawie.
- W razie niepodjęcia uchwały przez komisję zakładową lub międzyzakładową albo przez zakładowe zebranie członków lub delegatów w terminach określonych w ust. 1 i 3, kandydatowi na członka przysługuje prawo wniesienia odwołania bezpośrednio do zarządu regionu, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia bezskutecznego upływu tych terminów.
- Zarząd regionu jest zobowiązany do podjęcia decyzji w sprawach, o których mowa w ust. 3 i 4, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia otrzymania odwołania. Decyzja zarządu regionu w sprawie przyjęcia lub odmowy przyjęcia w poczet członków Związku jest ostateczna.
- Ilekroć w ust. 3 i 4 mówi się o zakładowym zebraniu członków lub delegatów, rozumieć przez to należy także międzyzakładowe zebranie członków lub delegatów.
Zachowanie członkostwa w przypadku zmiany pracodawcy.
Zmiana przynależności do podstawowych jednostek organizacyjnych Związku.
§ 10
- Zmiana przynależności do organizacji zakładowej lub międzyzakładowej może nastąpić w wyniku zmiany pracodawcy lub wystąpienia z tej jednostki i kontynuowania członkostwa w innej organizacji zakładowej i międzyzakładowej, z zastrzeżeniem postanowień § 8 ust. 1 i 2 oraz § 19 ust. 2, a także w wyniku zmian obszaru działania organizacji zakładowych lub międzyzakładowych.
- W przypadku zmiany pracodawcy przez członka Związku, powodującej konieczność zmiany przynależności do podstawowej jednostki organizacyjnej, staje się on z mocy prawa członkiem organizacji zakładowej lub międzyzakładowej działającej u nowego pracodawcy zgodnie z miejscem jego pracy.
- Członek Związku, o którym mowa w ust. 2, jest zobowiązany udokumentować stosownym zaświadczeniem swoją przynależność do Związku w poprzedniej organizacji zakładowej lub międzyzakładowej. Bez jej udokumentowania będzie traktowany jak kandydat na członka Związku, do którego stosuje się postanowienia zawarte w § 9.
- Członek Związku, który utracił prawo przynależności do dotychczasowej organizacji zakładowej i międzyzakładowej lub z niej wystąpił, a chce kontynuować członkostwo w Związku, przystępuje do innej zakładowej lub międzyzakładowej organizacji, w stosunku do której przysługuje mu prawo przynależności, zgodnie z zastrzeżeniem postanowień § 8 ust. 1 i 2 oraz § 19 ust. 2, w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od utraty prawa przynależności lub wystąpienia z organizacji dotychczasowej. Po upływie powyższego terminu jego członkostwo w Związku ustaje z mocy prawa.
- Zasady postępowania w przypadku zmiany przynależności do organizacji zakładowej i międzyzakładowej, spowodowanej zmianą obszaru działania organizacji zakładowych lub międzyzakładowych, regulują postanowienia uchwały Komisji Krajowej podjętej na podstawie postanowień § 21.
- Przejście na emeryturę lub rentę oraz utrata zatrudnienia nie powodują ustania członkostwa w dotychczasowej organizacji zakładowej lub międzyzakładowej.
§ 11
- Członek Związku, podejmujący zatrudnienie u pracodawcy nie objętego działalnością podstawowej jednostki organizacyjnej Związku, może:
- pozostać członkiem dotychczasowej organizacji zakładowej lub międzyzakładowej, jeżeli komisja zakładowa lub międzyzakładowa wyraziła na to zgodę, a nowy pracodawca działa na terenie objętym działalnością dotychczasowego regionu; wówczas dotychczasowa organizacja zakładowa lub międzyzakładowa rozszerza swój zakres działania na nowy zakład pracy. Decyzje o rozszerzeniu lub nierozszerzeniu zakresu działania organizacji zakładowej lub międzyzakładowej na pracodawcę nieobjętego działalnością żadnej podstawowej jednostki organizacyjnej Związku podejmuje komisja zakładowa lub międzyzakładowa w terminie nie dłuższym niż 30 dni od momentu przyjęcia wiadomości o tym fakcie,
- złożyć deklarację członkowską w dowolnie wybranej przez siebie organizacji zakładowej lub międzyzakładowej działającej na terenie danego regionu. Po przyjęciu tej osoby w poczet członków, organizacja przyjmująca rozszerza swój dotychczasowy zakres działania na nowego pracodawcę zatrudniającego tę osobę, przy czym dotychczasowa organizacja zakładowa przekształca się w organizację międzyzakładową.
- Organizacja zakładowa lub międzyzakładowa, o których mowa w ust. 1 pkt 2, ma prawo odmówić przyjęcia w poczet swoich członków osoby, o której mowa w tym ustępie. Przyjęcie lub odmowa przyjęcia w poczet członków organizacji zakładowej lub międzyzakładowej, o której mowa w ust. 1 pkt 2, powinna nastąpić w terminie nie dłuższym niż 30 dni od złożenia deklaracji członkowskiej. Niepodjęcie decyzji w tym terminie jest równoznaczne z decyzją odmawiającą przyjęcia w poczet członków organizacji zakładowej lub międzyzakładowej. Decyzja odmawiająca przyjęcia do danej organizacji zakładowej lub międzyzakładowej jest ostateczna.
- W przypadku odmowy przyjęcia do organizacji zakładowej lub międzyzakładowej, o której mowa w ust. 1 pkt 2 i ust. 2 lub braku zgody na rozszerzenie zakresu działania, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, członek Związku ma prawo zwrócić się do właściwego zarządu regionu. Zarząd regionu ma obowiązek wskazania, nie później niż w terminie 30 dni, organizacji zakładowej lub międzyzakładowej, w której będzie mógł kontynuować swoje członkostwo.
Zawieszenie członkostwa
§ 12- Zawieszenie członkostwa w Związku polega na utracie praw członka Związku przez określony czas z jednoczesnym zwolnieniem z wykonywania obowiązków członkowskich. Zawieszenie członkostwa następuje ze względów formalnych w przypadku zaistnienia przeszkód prawnych w przynależności do związków zawodowych, wynikających z powszechnie obowiązujących przepisów prawa albo gdy wymaga tego specyfika pełnionych funkcji publicznych.
- W okresie zawieszenia członkostwa osoba, której to dotyczy, nie jest członkiem Związku w rozumieniu postanowień Statutu. Jednakże okres ten nie powoduje przerwy w członkostwie, o którym mowa w § 50 ust. 2 pkt 1, ale nie jest zaliczany do łącznego czasu trwania członkostwa.
- Szczegółowe zasady postępowania w sprawach o zawieszenie członkostwa określa uchwała Komisji Krajowej.
Ustanie członkostwa
§ 13- Członkostwo Związku ustaje na skutek:
- wystąpienia ze Związku,
- pozbawienia członkostwa (wykluczenia ze Związku),
- skreślenia z rejestru członków,
- niezachowania trybu postępowania, o którym mówi § 10 ust. 4,
- śmierci członka Związku.
- Wystąpienie ze Związku następuje w formie pisemnego oświadczenia woli członka Związku, skierowanego do właściwej komisji zakładowej lub międzyzakładowej.
- Pozbawienie członkostwa (wykluczenie ze Związku) następuje w wyniku uchwały komisji zakładowej lub międzyzakładowej podjętej na skutek poważnego naruszenia przez członka Związku postanowień Statutu, innych postanowień prawa wewnątrzzwiązkowego lub postępowania nielicującego z godnością członka Związku. Uchwała musi być podjęta w głosowaniu tajnym i wymaga pisemnego uzasadnienia. Od uchwały pozbawiającej członkostwa przysługuje prawo odwołania do zakładowego zebrania członków lub delegatów, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od daty doręczenia uchwały. Zakładowe zebranie członków lub delegatów może rozpatrzyć odwołanie w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia wniesienia odwołania. W razie podtrzymania decyzji o pozbawieniu członkostwa lub niepodjęcia uchwały przez zakładowe zebranie członków lub delegatów w wyznaczonym terminie, odwołującemu się przysługuje prawo wniesienia odwołania do zarządu regionu, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia decyzji zakładowego zebrania członków lub delegatów albo od dnia bezskutecznego upływu terminu rozpatrzenia odwołania przez zakładowe zebranie członków lub delegatów.
- Zarząd regionu jest zobowiązany do podjęcia decyzji w sprawach, o których mowa w ust. 3, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia otrzymania odwołania. Decyzja zarządu regionu w sprawie pozbawienia członkostwa jest ostateczna.
- Skreślenie z rejestru członków następuje z powodu zalegania z zapłatą składki związkowej należnej za co najmniej 3 miesiące, po uprzednim pisemnym wezwaniu przez komisję zakładową lub międzyzakładową do uregulowania tych należności, w terminie nie krótszym niż 30 dni.
- Komisja zakładowa lub międzyzakładowa ma obowiązek wysłania wezwania, o którym mowa w ust. 5, niezwłocznie po stwierdzeniu niewypełnienia obowiązku opłacania składek przez członka Związku.
- Nieuregulowanie przez członka Związku zaległych składek, w terminie ustalonym przez komisję zakładową lub międzyzakładową, powoduje skreślenie go z rejestru członków przez komisję zakładową lub międzyzakładową na podstawie podjętej uchwały. Komisja zakładowa lub międzyzakładowa zawiadamia zainteresowanego członka o uchwale skreślającej go z rejestru członków, w terminie nie dłuższym niż 7 dni od daty jej podjęcia.
- Od skreślenia z rejestru członków przysługuje prawo odwołania do zarządu regionu, w terminie nie dłuższym niż 14 dni od otrzymania zawiadomienia o skreśleniu. Zarząd regionu uchyla albo utrzymuje w mocy uchwałę o skreśleniu z rejestru członków. Zarząd regionu lub, w jego imieniu, prezydium - jeśli takie uprawnienie zostało mu przekazane - jest zobowiązany do podjęcia decyzji, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia otrzymania odwołania. Decyzja zarządu regionu jest ostateczna.
- W przypadku odwołania się od uchwały pozbawiającej członkostwa, uchwała ta ulega zawieszeniu do czasu podjęcia decyzji przez zakładowe zebranie członków lub delegatów bądź przez zarząd regionu.
- Ilekroć w tym paragrafie mowa o zakładowym zebraniu członków lub delegatów należy przez to rozumieć również międzyzakładowe zebranie członków lub delegatów.
- Członek Związku, podejmujący zatrudnienie u pracodawcy nie objętego działalnością podstawowej jednostki organizacyjnej Związku, może: