ROZDZIAŁ I
POSTANOWIENIA OGÓLNE
Niezależność Związku, nazwa, siedziba, terytorialny zakres działania
§ 1
- Statut niniejszy określa cele i zasady działania oraz strukturę organizacyjną Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność", zwanego dalej Związkiem.
- Nazwa i znak graficzny „Solidarność” stanowią wyłączną własność Związku i podlegają ochronie prawnej.
§ 2
- Terenem działania Związku jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej.
- Związek działa także poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej u pracodawców, do których stosuje się przepisy prawa polskiego.
- Związek ponadto może prowadzić działalność u innych pracodawców poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeśli umowy międzynarodowe to przewidują.
§ 3
Siedzibą Związku i jego władz ogólnokrajowych jest Gdańsk.§ 4
Związek w swojej działalności statutowej jest niezależny od pracodawców, administracji państwowej, samorządu terytorialnego, organizacji politycznych oraz innych organizacji.Podmiotowy zakres działania
§ 5
- Związek zrzesza pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę (także spółdzielczej umowy o pracę), a w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych zatrudnionych na podstawie członkostwa (wyboru, powołania, mianowania), jak również uczniów przyzakładowych szkół zawodowych świadczących pracę na rzecz zakładu pracy lub pobierających naukę zawodu, osoby wykonujące pracę nakładczą, osoby wykonujące prace na podstawie umowy agencyjnej, a także osoby czerpiące środki utrzymania z pracy wykonywanej na innej podstawie prawnej niż stosunek pracy. Członkami Związku mogą być także bezrobotni, emeryci i renciści oraz osoby odbywające zastępczą służbę wojskową. Utrata zatrudnienia, a także powołanie do odbycia zasadniczej służby wojskowej nie oznaczają utraty członkostwa.
- Osobom, które w sposób szczególny zasłużyły się dla Związku, a które nie mają uprawnień do zrzeszania się w nim, Krajowy Zjazd Delegatów może nadać członkostwo honorowe Związku w oparciu o regulamin przedstawiony przez Komisję Krajową i zatwierdzony przez Krajowy Zjazd Delegatów.
Cele i zadania Związku
§ 6
- zabezpieczanie praw pracowniczych w zakresie wykonywanej pracy zawodowej, wynagrodzenia, warunków socjalno-bytowych oraz bezpieczeństwa i higieny pracy,
- przeciwdziałanie zjawisku bezrobocia i pomoc członkom Związku pozostającym bez pracy,
- dążenie do zapewniania pracownikom warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych,
- ochrona interesów zdrowotnych, materialnych, socjalnych i kulturalnych członków Związku oraz ich rodzin,
- podejmowanie działań w duchu dialogu społecznego, zmierzających do zharmonizowania interesów pracodawcy z interesami pracowników,
- wpływanie na kształt polityki gospodarczej i społecznej,
- szerzenie zasad demokracji i występowanie w obronie uniwersalnych wartości humanitarnych,
- kształtowanie aktywnej postawy działania dla dobra Ojczyzny,
- działanie na rzecz osób niepełnosprawnych i potrzebujących szczególnej troski,
- umacnianie rodziny oraz ochrona życia rodzinnego,
- współpraca z organizacjami międzynarodowymi w zakresie solidarnej obrony interesów pracowniczych i respektowania praw człowieka,
- ochrona i promocja kultury oraz szeroko pojętej edukacji,
- podejmowanie działań na rzecz ochrony naturalnego środowiska człowieka,
- reprezentowanie interesów pracowniczych na forum międzynarodowym.
§ 7
Związek realizuje swoje cele między innymi poprzez:- ezentowanie swoich członków wobec pracodawców, władz i organów administracji państwowej, samorządu terytorialnego oraz organizacji i instytucji społecznych,
- zawieranie i wypowiadanie układów zbiorowych pracy oraz innych porozumień z pracodawcami,
- organizowanie i kierowanie akcjami protestacyjnymi, do strajku włącznie, w przypadku naruszenia interesów pracowniczych,
- udzielanie pomocy prawnej i podejmowanie interwencji w sprawach dotyczących zakresu działania Związku,
- sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem prawa pracy oraz sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem przepisów, a także zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podejmowanie przewidzianych prawem działań w przypadku występowania zagrożeń dla życia i zdrowia pracowników oraz zapewnianie okresowej kontroli stanowisk pracy,
- tworzenie funduszy celowych, w tym strajkowego, szkoleniowego, eksperckiego, rozwoju Związku, pomocy niepełnosprawnym, pomocy bezrobotnym oraz funduszu związanego z organizowaniem i wspieraniem sportu, turystyki i rekreacji,
- opiniowanie i inicjowanie projektów aktów prawnych z zakresu objętego zadaniami związków zawodowych, prowadzenie działalności badawczej w celu przygotowania opinii Związku wiążących się z jego działalnością,
- szkolenia związkowe i przekwalifikowania zawodowe,
- tworzenie podmiotów dla prowadzenia działalności gospodarczej w celu uzyskania środków na realizację zadań statutowych,
- powoływanie agend dla realizacji zadań statutowych,
- współdziałanie z organami władzy, administracji państwowej i samorządu terytorialnego w zakresie wynikającym z przepisów prawa,
- udział w działalności organizacji międzynarodowych,
- inicjowanie i organizowanie samopomocy członków Związku,
- udzielanie pomocy materialnej członkom Związku,
- podejmowanie starań mających na celu zapewnienie członkom Związku i ich rodzinom odpowiedniego udziału w świadczeniach z funduszu socjalnego i innych funduszy pracodawcy,
- współudział w tworzeniu i działaniu funduszy emerytalnych i różnych form ubezpieczeń,
- informowanie członków o działaniach Związku oraz prowadzenie działalności prasowej, wydawniczej i innej medialnej,
- współdziałanie ze służbą zdrowia na rzecz ochrony zdrowia pracowników i ich rodzin,
- z prowadzenie badań nad warunkami życia ogółu pracowników, w szczególności nad poziomem kosztów utrzymania,
- popieranie inicjatyw w zakresie usprawnienia gospodarki, rozwoju kultury, oświaty, nauki i postępu technicznego,
- przeciwdziałanie przyczynom i skutkom patologii społecznej,
- prowadzenie działalności oświatowo – kulturalnej,
- organizowanie i wspieranie działań na rzecz rekreacji, sportu i turystki,
- prowadzenie różnych form działalności charytatywnej.